Gepubliceerd op
06/04/2022
© Veerle Vercauteren

Living Traces

Een artistieke samenwerking tussen Kinshasa en Brussel

Living Traces is een multidisciplinair project, bestaande uit meerdere artistieke initiatieven die op hetzelfde moment in de twee hoofdsteden, Kinshasa en Brussel, ondernomen worden. Het project sluit aan bij de ambitie van het toekomstige museum KANAL-Centre Pompidou om onze blik te verbreden, door ons de Congolese, Belgische en Congo-Belgische artistieke diversiteit te laten ontdekken.

 

Het vertrekpunt is een denkoefening over de zestigste verjaardag van de onafhankelijkheid van de Democratische Republiek Congo, een dubbele blik op het toen en nu van de DRC en de banden van het land met België. Welke sporen heeft de kolonisatie van Congo in België achtergelaten? En wat blijft er tot vandaag in beide landen van deze (de)kolonisatie aanwezig?

 

De koers van het verhaal wordt uitgezet door commissarissen Sorana Munsya en Evelyn Simons, Johnny Leya en Twenty Nine Studio, Gia Abrassart en Joelle Sambi. Ze structureren hun werk samen met partners als de Académie des Beaux-Arts van Kinshasa, Festival Horst, Cinematek, het CIVA en de ontmoetingsplek Café Congo.

 

Vanuit het besef dat werk rond “levende sporen” niet eenduidig is en dat de toe-eigening van de koloniale erfenis in meerdere facetten (zowel emotioneel als militant) duidelijk wordt, heeft KANAL besloten om al deze stemmen aan het woord te laten en een platform te bouwen voor uitwisselingen, dialoog en kunstvormen die plaatsvinden tussen maart 2022 en maart 2023.

 

programma

Kinshasa-(N)Tonga: entre futur et poussière
22.03.2022-22.04.2022

 

Deze tentoonstelling, een voorstel van Twenty Nine Studio en Traumnovelle op initiatief van Sammy Baloji, wil Kinshasa belichten doorheen een caleidoscoop van “werkwijzen” en “productiewijzen”. Bedoeling is om werken onder de aandacht brengen van kunstenaars uit Kinshasa, die een krachtig denkbeeld in zich dragen over het gedeelde patrimonium dat de kolonisatie als erfenis naliet. De expositie wordt eerst ondergebracht in de Académie des Beaux-arts van Kinshasa (van 22 maart tot 22 april 2022) en komt in september 2022 terug naar Brussel.

 

The Act of Breathing
12.05.2022-31.07.2022

 

Met het gelijknamige gedicht van de Congolese auteur Sony Labou Tansi als inspiratiebron streeft de tentoonstelling ernaar om de contacten en bezieling tussen de wereld van de muziek en die van de kunst te verrijken. The Act of Breathing onderzoekt de ademhaling als instinctieve en herhaalde handeling, als noodzaak, maar ook als mogelijk politiek verzetsmiddel. Het resultaat zal de vorm aannemen van tien in situ-kunstwerken die in dialoog treden met het architecturale en symbolische karakter van de militaire basis Asiat in Vilvoorde. Op datzelfde moment bundelen drie andere kunstenaars hun krachten in het “Salon Europa” van Bozar en zoeken een balans met de filmprogrammatie van Monique Mbeka Phoba die in juni in Cinematek wordt vertoond.

 

Café Congo
30.06.2022-1.07.2022

 

Café Congo blijft trouw aan zijn ambitie (reflecteren over de huidige Belgisch-Congolese relaties) en biedt daarom een weekend lang een podium aan iconische vertegenwoordigers van de Congolese artistieke levendigheid in België. Ingrediënten van deze artistieke cocktail: de klank van de Congolese rumba, dans, performances, workshops en tentoonstellingen. De grote slotavond wordt opgeluisterd door dj-collectieven en herdenkt eveneens de onafhankelijkheid van Rwanda en Burundi (01/07) die werd uitgeroepen in de nasleep van Congo.

 

KINSHASA (N)TÓNGÁ: stof voor de toekomst
23.09.2022-20.11.2022

 

Kinshasa (N)tóngá schetst een eigenzinnig beeld van de Congolese hoofdstad, haar ontwikkeling en stedelijke structuur. De erfenis van het kolonialisme en de invloed daarvan op de architectuur van de op twee na grootste stad van het Afrikaanse continent komen aan bod in de werken van de gepresenteerde kunstenaars. (N)tóngá, dat zoveel betekent als 'naald' of ‘bouwwerf’ in het Lingala, verwijst naar het grillige verloop dat haar evolutie tot vandaag kenmerkt. De tentoonstelling gecureerd door Estelle Lecaille en Aude Tournaye (Twenty Nine Studio) in samenwerking met KANAL-Centre Pompidou is opgebouwd rond een scenografie ontworpen door Traumnovelle en die, door de gebruikte materialen, de esthetiek van een stad in wording oproept. Kinshasa (N)tóngá: stof voor de toekomst opent op 23 september in K1. Het paviljoen aan de overkant van het water wordt in de aanloop naar de opening van KANAL een tijdelijke plek voor allerlei activiteiten.

 

Style Congo: Heritage and Heresy

17.03.2023-03.09.2023

 

De CIVA-tentoonstelling Style Congo: Heritage and Heresy belicht de manier waarop Congo wordt voorgesteld op de wereldtentoonstellingen tussen 1885 en 1958. Art nouveau is daarbij het ankerpunt. De tentoonstelling, samengesteld door Sammy Baloji, Estelle Lecaille, Silvia Franceschini en Nikolaus Hirsch, verkent de politiek van representatie en culturele toe-eigening aan de hand van hedendaagse artistieke en architecturale interventies en archiefmateriaal uit de CIVA-collectie. Ze onderzoekt de sporen van kolonisatie in Brussel en in het Congolese stadslandschap en stelt voor om vanuit een dekoloniaal perspectief een nieuwe betekenis te geven aan de private en publieke ruimte.Tentoonstelling geproduceerd door CIVA en Twenty Nine Studio, in samenwerking met KANAL-Centre Pompidou in het kader van het project Living Traces.