Geschiedenis van het gebouw

Van autofabriek tot museum

Kanal is uniek gelegen langs de oevers van het kanaal Charleroi-Brussel. De dokken waarop het gebouw staat, werden in het begin van de 20ste eeuw drooggelegd. Van 1912 tot 1916 vond je er het "Luna Park de Bruxelles", een groot pretpark met een kermis, bowling, restaurant en theater waar Brusselaars en niet-Brusselaars graag kwamen flaneren.

De Sainctelettesquare met de ingang van het Luna-Park omstreeks 1914-1920 (postkaart)© CIVA Collections, Brussels
De Sainctelettesquare met de ingang van het Luna-Park omstreeks 1914-1920 (postkaart)
© CIVA Collections, Brussels

Begin jaren 1930 koopt de autofabrikant André Citroën het grote terrein op om er een nieuwe vestiging te bouwen. Op zijn vraag ontwerpen de architecten Alexis Dumont, Marcel Van Goethem en Maurice-Jacques Ravazé een enorm modernistisch complex, een "kathedraal voor de auto" in glas en staal met vele ateliers en de 21 meter hoge showroom als absolute blikvanger.

Ontwerpschets van Alexis Dumont en Marcel Van Goethem voor het nieuwe Belgische Citroën-filiaal, 1933 <span class='copyright'>© CIVA Collections, Brussels</span>
Ontwerpschets van Alexis Dumont en Marcel Van Goethem voor het nieuwe Belgische Citroën-filiaal, 1933 © CIVA Collections, Brussels
De bouw van de showroom rond 1933 <span class='copyright'>© CIVA Collections, Brussels</span>
De bouw van de showroom rond 1933 © CIVA Collections, Brussels
The showroom and sales building in 1935, E. Sergysels <span class='copyright'>© RLICC-IPW3-Study Citroën 2013-2014</span>
The showroom and sales building in 1935, E. Sergysels © RLICC-IPW3-Study Citroën 2013-2014
De ateliers van de Citroëngarage, Paul Smith <span class='copyright'>© CIVA Collections, Brussels</span>
De ateliers van de Citroëngarage, Paul Smith © CIVA Collections, Brussels

Lange tijd is het gebouw de grootste garage van Europa. Wanneer er na de Tweede Wereldoorlog voor de Wereldtentoonstelling van 1958 een groot viaduct op de Leopold II-laan komt, wordt de showroom opgedeeld in verschillende verdiepingen zodat de nieuwste automodellen ook vanaf het viaduct te bewonderen zijn.

Het viaduct van Koekelberg ter hoogte van de Sainctelettesquare rond 1958 (postkaart door Colorprint, Brussel)© CIVA Collections, Brussels
Het viaduct van Koekelberg ter hoogte van de Sainctelettesquare rond 1958 (postkaart door Colorprint, Brussel)
© CIVA Collections, Brussels

Van 1953 tot 1966 bevindt zich pal naast de garage ook de helikopterhaven van Brussel, de Helihavenlaan vandaag. De landing van Rolling Stones is een van de laatste hoogtepunten.

De helihaven van Brussel in 1955© Mike Hooks - The Aviation Historian
De helihaven van Brussel in 1955
© Mike Hooks - The Aviation Historian

Het bekroonde ontwerp wordt uitgewerkt tot een nieuw museum voor Brussel, Kanal-Centre Pompidou, met het Brussels Gewest als grote partner en met de integratie van het CIVA, het Brusselse centrum voor hedendaagse en moderne architectuur. Met het Parijse Centre Pompidou wordt een tijdelijk overeenkomst gesloten die loopt tot vijf jaar na de opening. De opening staat gepland voor 2026 en maakt van de site, samen met onder meer het Kaaitheater, opnieuw een plaats waar Brusselaars en niet-Brusselaars samen kunnen flaneren en kunst vieren.

Met de verhuis van de Citroën-garage in 2014 start een nieuw tijdperk. In 2015 koopt de Maatschappij voor Stedelijke Inrichting (MSI) van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de garage om er een internationaal cultuurcentrum van te maken. Het lanceert een architectuurwedstrijd en draagt het beheer over aan de Stichting Kanal. Begin 2018 wordt het winnende ontwerp A stage for Brussels van Atelier Kanal (noAarchitecten, EM2N en Sergison Bates architects) onthuld.

© noAarchitecten, EM2N, Sergison Bates architects
© noAarchitecten, EM2N, Sergison Bates architects