Faire feu

In april 2016 realiseerde kunstenaar Jocelyn Cottencin een performanceproject voor 12 dansers in het Centre Pompidou in Parijs. Voor Cottencin, die werkt tussen installatie, architectuur, afbeeldingen, video en dans in, is Monumental een logische stap, want het is een project dat subtiel grenzen verschuift. Oorspronkelijk was Monumental een film, maar uiteindelijk werd het ook een werk voor de scène. Oorspronkelijk: monumenten, standbeelden, gedenktekens in de openbare ruimte. Uiteindelijk: een in-beweging-brengen van deze stenen of betonnen structuren door twaalf performers/choreografen die Jocelyn Cottencin op zijn samenwerkingen heeft ontmoet.

Het gaat er bij Monumental niet om levende sculpturen te maken, maar integendeel stilstaande beelden te doen bewegen, de vaste vormen van de sculptuur te doen vervagen zodat een verhaal ontstaat, de vloeiende schets van een verhaal. In februari 2017 hield Cottencin een lezing aan de École nationale supérieure des beaux-arts in Parijs; tien maanden later ontstond het idee om het werk 'over te dragen' aan een groep van 16 studenten uit het atelier van choreografe en docente Emmanuelle Huynh.

Van maart tot juni 2017 draagt Jocelyn Cottencin het werk dus 'over', waarbij hij alle stappen filmt. In de partituur van Monumental, die bestaat uit 15 monumenten, is voorzien om, al naargelang de plek waar de performance wordt gebracht, een monument te verwijderen en te werken rond een contextueel element uit de omgeving. In de Beaux arts in Parijs stelde Cottencin die manier van werken voor: hij dacht dat het makkelijk zou zijn om het eens te raken over een 'monument' om rond te werken.

Door de studenten dit verzoek te doen – namelijk: selecteer gezamenlijk een monument of denk na over wat voor hen een monument zou zijn – verwachtten ze niet dat de eenheid van het werk (dat eruit bestond Monumental te hernemen) verscheurd zou raken door het onvermogen om een gemeenschappelijke vraag of gemeenschappelijk object te vinden. In die context is het project Faire feu ontstaan.

Faire feu  wordt het 16de monument van de partituur. Het is een fictiefilm, een documentaire, een performance, een onvolledig verhaal, rond 16 jonge studenten en studenten-kunstenaars, over engagement, gemeenschap, beelden, kunst in de hedendaagse samenleving, over verlangen en twijfel. In de maatschappij waarin we leven kan een engagement voor kunst belachelijk lijken in het licht van de sociale, economische, ecologische en politieke context. Toch lijkt het erop dat zo'n engagement waarschijnlijk tegelijk onontbeerlijk is.

50 jaar na mei 68 is de film ook de schets van een groep die op geen enkele manier representatief is voor een tijdperk, integendeel zelfs. De jonge mannen en vrouwen verschijnen als een mogelijk verzet tegen de modellen die door de hedendaagse maatschappij naar voren geschoven of zelfs opgelegd worden. De film is opgebouwd uit verschillende motieven: het atelierwerk rond Monumental, siësta's, bijzondere woorden, lijsten met woorden over wat van belang is, collectieve dansen, herinneringen. Het technische aspect werd zo beperkt mogelijk gehouden, om iets vloeiends, een vlot aanpassingsvermogen aan de situatie, te behouden.

'Ik zou willen dat de film tegelijk urgent is en traag, woedend en kalm, twijfelend en vastberaden.'  (Jocelyn Cottencin)